યુક્રેન અને રશિયા વચ્ચે યુદ્ધ શરૂ થયાને ત્રણ વર્ષથી વધુ સમય વીતી ગયો છે, પરંતુ શાંતિ હજુ પણ દેખાતી નથી. ‘મિશન ઇસ્તંબુલ’ થી એક આશા જાગી છે. યુક્રેનિયન રાષ્ટ્રપતિ વોલોડીમીર ઝેલેન્સકી અને રશિયન રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન વચ્ચેની બેઠક માટે તુર્કીના આ શહેરમાં તૈયારીઓ ચાલી રહી છે, પરંતુ આ બેઠક થશે કે નહીં તે અંગે હજુ સુધી કોઈ સ્પષ્ટતા નથી. રશિયન રાષ્ટ્રપતિએ પોતે આ શહેરમાં યુક્રેન-રશિયા બેઠકનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો પરંતુ પુતિન આ બેઠકમાં હાજરી આપશે કે નહીં તે હજુ સ્પષ્ટ નથી. પુતિન સાથેની સંભવિત મુલાકાત પહેલા, ઝેલેન્સકીએ સ્પષ્ટ કર્યું છે કે તેઓ પુતિન સિવાય અન્ય કોઈ રશિયન પ્રતિનિધિ સાથે વાતચીત કરશે નહીં. એક સન્માનજનક શાંતિ કરારની રાહ જોઈ રહેલા ઝેલેન્સકી તેમના ‘મિશન ઇસ્તંબુલ’ પહેલા યુએસ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પને બે સંદેશા આપી રહ્યા હોય તેવું લાગે છે.
સંદેશ નંબર ૧- જો વાત થશે, તો તે સીધી હશે.
અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે ઝેલેન્સકીને ઇસ્તંબુલમાં પુતિનને મળવા વિનંતી કરી છે. આ પછી, ઝેલેન્સકીએ કહ્યું છે કે પુતિન આવે કે ન આવે તે પછી પણ તેઓ તુર્કી જશે. ઝેલેન્સકીએ કહ્યું કે તેઓ રાજધાની અંકારામાં તુર્કીના રાષ્ટ્રપતિ એર્દોગનને મળશે. પરંતુ જો પુતિન ઇસ્તંબુલ આવે છે, તો તેઓ ક્ષણિક સૂચના પર ઇસ્તંબુલ જવા માટે તૈયાર રહેશે.
એવું લાગે છે કે ટ્રમ્પનો ઝેલેન્સકીને પહેલો સંદેશ સ્પષ્ટ છે – હવે વાતચીત ફક્ત પુતિન સાથે થશે અને તે પણ રૂબરૂ. બીજું, ટ્રમ્પે રાષ્ટ્રપતિ પદ સંભાળ્યું ત્યારથી, તેઓ ગાઝાથી યુક્રેન સુધી, ઘણા દેશોના નેતા બનવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. ભારત-પાકિસ્તાન યુદ્ધવિરામ દરમિયાન પણ તેઓ ખોટા દાવા કરી રહ્યા છે. હવે ઝેલેન્સકી તેમને બાજુ પર રાખીને પુતિન સાથે સીધી વાત કરવામાં માને છે.
સંદેશ નંબર 2 – અમને હમણાં પણ ઓળખો
ઝેલેન્સકીએ કહ્યું છે કે તેમને આશા છે કે રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે રાજદ્વારી દાવપેચનો વર્તમાન તબક્કો ત્યારે સમાપ્ત થશે જ્યારે ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પને ખ્યાલ આવશે કે શાંતિ કરાર સુધી પહોંચવામાં પુતિન જ વાસ્તવિક અવરોધ છે. કિવમાં રાષ્ટ્રપતિ કાર્યાલયમાં પત્રકારો સાથે વાત કરતા, ઝેલેન્સકીએ કહ્યું: “ટ્રમ્પને માનવું જરૂરી છે કે પુતિન ખરેખર જૂઠું બોલે છે. અને આપણે આપણું કામ કરવું જોઈએ. આ મુદ્દાને સમજદારીપૂર્વક ધ્યાનમાં લો, જેથી બતાવી શકાય કે આપણે શાંતિ પ્રક્રિયાને ધીમી કરી રહ્યા નથી.”
પોતાના વર્તમાન કાર્યકાળની શરૂઆતમાં, ટ્રમ્પે યુક્રેનને સાથે લીધા વિના રશિયા સાથે શાંતિ કરારને અંતિમ સ્વરૂપ આપવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો અને નાટોના તમામ સાથી દેશોને પણ બાજુ પર મૂકી દીધા હતા. પરંતુ કોઈ ચોક્કસ લાભ જોવા મળ્યો નહીં. હવે ઝેલેન્સકીનો ટ્રમ્પને સંદેશ એ છે કે તમારે હજુ પણ અમને ઓળખવા જોઈએ. કોણ શાંતિ ઇચ્છે છે અને કોણ યુદ્ધ ઇચ્છે છે?